Smits was zo onder de indruk van de Kempen dat hij zich in 1888 definitief in Achterbos vestigde. Hij leefde in armoede terwijl hij onvermoeibaar werkte aan wat hij later zou noemen ‘mijn eenvoudig werk, poëtisch en echt’. Hij schilderde en tekende vele portretten.

Omdat hij bijzonder weinig verkocht, begon hij omstreeks 1900 te etsen. Nadien verbaasde hij de kunstwereld met schilderijen die pogen het licht te vatten en te weerkaatsen. Door voortdurend hernemen en overschilderen, ontstaan schilderijen met een typische dikke, gekorrelde verflaag. Mede door de verregaande vereenvoudiging van de lijnvoering wordt deze laatste periode expressionistisch genoemd.